Shiva Buddha Indonesia
Publikasi
naskah-naskah lontar Jawa bahasa kawi tentang agama Shiva dan Budha.
Senin,
02 Agustus 2010
Sang hyang
mahajnana
Awighnam astu
Ri sdeng sang kumara mangaji ri bhatara guru tumangaken sang hyang
mahajnana manembah ta sira ri bhatara ling nira om namah siwaya ri
tlas nira manembah ujar ta sira ling nira.
Artinya :
Pada
saat sang hyang kumara sedang belajar kepada Sang Hyang Guru, saat
mebahas mengenai Sang Hyang Maha Jnana , lalu menyembahlah beliau
kepada bhatara guru, “ Om Namah Siwaya “ setelah selesai
menyembah lalu bersabdalah Sang Hyang Kumara kepada beliau , katanya
:
Wyapto hi
sarwwabhawesu sarire smin saririnam
Kayena manasa
subham tasmai maya samudahrtam. 1
Sajna bhatara ksantawyakna hiking panembah ranak bhatara mwang
katattwan sang hyang lyabing rat kabeh pnuh ring jagat mwang syawak
ning atma natha kahanan bhatara apan mangkana pwa kadiwwyan bhatara
ya ta matangnyan panembah nghulun hyang mami karana ning hulun
sumembah ri paduka hyang mami ikeng awak ning hulun henakagran bhakti
ring bhatara mwang wuwus ning hulun rahayu lawan enak embek rahayu
anak hyang mami.
Artinya :
Ampunkanlah
ananda paduka , maafkanlah atas kekurangan sembah bhakti hamba , dan
tidak selayaknya kepada yang menguasai seluruh dunia tanpa kecuali
dan menguasai semua atma paduka adalah raja segala raja yang
memenuhi alam semesta , paduka juga meresap kedalam seluruh jiwa
setiap mahluk, sebab itulah yang menjadi keagunganmu, itulah
sebabnya hamba memujamu , sebab padukaah yang menjadi asal dari semua
mahluk ermasuk ananda, hamba memuamu dengan segala ketulusan dan
kerendahan hati hamba , segala perkataan yang baik , pikiran serta
perbuatan yang baik semoga ananda mendapatkan kebahagiaan.
Kim nu suptam
sarire smin kim nu jagarti jagrate
Kim nu gatam
dasadisi kim nu jarati jiryyati. 2
Sajna hyang mami aparan teki maturu ngkeng sarira aparan teki
matanghi wih mwang aparan teki mahas ngkeng sarira lawan paran teki
masyuh ngkeng awak mangkana takwan sang kumara ring bhatara dewa
uwaca sumahur bhatara ling nira
Artinya
:
Ampunkanlah
hamba paduka , apakah yang menyebabkan merasuki kedalam tubuh, apa
yang menyebabkan tubuh ini bangkit, apakah yang menyebabkan merasuk
kedalam tubuh dan meninggalkan tubuh ini, demikianlah pertanyaan
Sang Hyang Kumara kepada Dewa Siwa, lalu bersabdalah beliau :
Dasendriyani
suptani wayuragnis ca jagrtah
Mano dasadisi
gatam prthiwyambuni jiryyatah. 3
He kamung kumara anung sinangguh maturu ikang dasendriya ikang
matanghi wayu lawan teja ya sinangguh pancawayu ngaranya. Iwirya
prana apana samana udana wyana ika sinangguh teja prabhawa sub ning
sarira ya tekamangenaha ring awak ikang maha ri dasa desa [ kadi
angganintg haringet ri prawrttinya.
Artinya :
Wahai
anakku Sang Hyang Kumara , yang menyebabkan tubuh ini tertidur,adalah
dasendrya, yang menyebabkan bangkit adalah panca Bayu namanya, yaitu:
prana, apana, samana, udana, wyana, itulah yang merupakan sinar
prebhawa yang merasuk kedalam tubuh dan menempati sepuluh tempat
dalam tubuh, seperti halnya dewa wisnu, inilah perumpamaanya:
Eka
bharya trayah putra dwe hale dasa dhnewah
Suksmatre mama
wasatir yyo weti sa rawim wrajet 4
Hana ya anakebi tunggal ] anakya tlu] hana ta gala rwang siki ] lawan
lembu sapuluh] unggwannya tngahning sawah ] an pwa mwah ring ta
anakebi tunggal manak tlu ] mwang hiking gala rwang lawan ikang lembu
sapuluh ] mwang ikang sawah sawah kahananya ] ya teka tka ri pada
bhatara siwa, ]sang wruh irika ya tumemwakeni sang pinaka swami ning
rat kabeh.
Artinya :
Ada
sepasang suami istri, memiliki tiga anak, ada srigala dua ekor, serta
10 lembu, yang bertempat di tengah sawah, demikian halnya sepasang
suami istri yang beranak tiga, serta sepasang srigala dan sepuluh
lembu, serta sawah sebagai tempatnya , semuanya akan di rasuki oleh
dewa siwa, orang yang mengetahui tentang hakekat beliau sebagai
sumber dari segala sumber di jagat raya ini.
Bharya wyaktam
gunah putra mano bhudhis ca dwe hale
Drenawas
cendriyan yewaa hrdayam ksetram ucyate 5
Ikang pradana ya sinangguh anakebi tunggal ] ikang tri guna ] ya
sinangguh anak tlu] apan mijil saking pradana ya ] ikang budhi
maanah] ya sinangguh gala rwang siki] sinangguh lembu sapuluh] ikang
dasendrya] ya sinagguh sawah] ikang witning hati] mwang pusuh pusuh]]
ika ta kabeh kawruhan de sang mahyun kalepasan ]
Artinya :
Yang
diumpamakan pradana adalah sepasang suami istri, tri guna diumpamakan
ketiga anaknya, sebab tri guna keluar dari pradana, sementara Budhi
dan manah diumpamakan sebagai dua eor srigala, yang diumpamakan
sebagai 10 lembu adalah dasendrya, yang diumpamakan sebagai sawahnya
adalah kata hati/ bathin, beserta segala isinya, semua itu harus di
ketahui oleh orang yang akan mencari kelepasan .
Mataram
pitaram hatwa dwau ca brahmanau
Sa rastram
nagaram hatwa rudralokam awapnuyat 6
Bapanta mwang hibunta ] sira patyananta] mwang maling rwa ] mwang
brahmana rwa ] patyananta teka ] telas pejah pwa bapanta mwang
hibunta ] mwang hiking maling rwa, ] lawan hiking brahmana rwa] mwang
kadatwan lawan warrna mami, ] kapangguh tang rudra loka denta]
mangkana ling bhatara
Artinya
:
Ayah
dan ibumu, beliau patut di hilangkan , serta dua maling , serta dua
brahmana , matikanlah , setelah mati kedua orang tuamu, , kedua
maling itu, dan kedua brahmana itu, serrta tempat dan segala jenisnya
, maka akan bertemu di rudra loka , demikian lah sabda bhatara .
Mataram
prakertim widyat purusam ca pitaram widuh]
dharmo dharmas
ca dwau harau bhudir mmanas ca brahmanau 7
sang prakerti sira sinangguh ibu] sang purusa sira sinangguh bapa ]
dharma adharma sira sinangguh maling rwa] ikkang bhudi mananh sira
sinangguh brahmana rwa
Artinya :
Sang Prakerti di
umpamakan sebagai Ibu, Sang Purusa diumpamakan sebagi bapak , dharma
adharma sebagai kedua maling itu, budi dan manah diumpamakan sebagai
kedua brahmana itu ,
Dasendryani
rastram hi sariram nagaram tatha
Atmana tu
hatwa sarwa rudralokam awapnuyat 8
Ya
sinangguh kadatwan ] ikang dasendrya] ya sinangguh wanwa ] ikang
sarira, ika ta kabeh patyakna] patyakna ngaranira , tinggalakna
kalingan ika, sampun pwa kawasa kabeh katinggal] mati kalinganya
kapangguh tang rudra loka denta
Artinya :
Yang
diumpamakan sebagai tempatnya adalah daaesendrya ,yang diumpamakan
sebagai desanya adalah tubuh kita, itu semua harus di musnahkan,
patyakna(di musnahkan) artinya di tinggalkan, setelah semuanya
berhasil di tinggalkan maka mati pasti akan dbertemu di rudra loka
olehnya.
Akase jayate
puspam nadyam jwalati pawakah
Mrduprsthani
kurmanam ratrau ca jayate rawih 9
Hana kambanging akasa] hawan apuy dumilah ri dalem wway] hana ya
pasmapes gigirnya ] hana taditya metu ring wngi] ika ta
kawruhana de sang mahyun kalpasan
Artinya
:
Ada
ruang di angkasa, awan dan api yang bersinar dari dalam air, ada
juga asap tebal yang mengelilinginya , ada matahari yang muncul di
tengah kegelapan, itu hendaknya di ketahui oleh orang yang mencari
kellepasan
Ka akasae ca
kim puspam ka nadi ko hi pawakah
Kurmmaprsthani
kannyewa ka ratrih ko rwis tatha10
Aparan
yeka sinagguh bhatara akasa , aparan teka sinangguh kembang wih]
aparan teka sinangguh lwah, aparan sinangguh apuy ri dalemwway]
aparan ta sinangguh pasmapes gigirnya] aparan ta sinangguh wngi
ngarannya wih, Aparan sinangguh aditya ring wengi
Artinya :
Apakah
yang diumpamakan sebagai bhatara akasa , apakah yang dimaksud dengan
kembang wih, apakah yang dimaksud dengan sungai, apa yang dimaksud
dengan api di dalam air, apakah yang dimaksud dengan asap yang
mengelilinginya, apakah yang dimaksud dengan kegelapan, apakah yang
dimaksud dengan matahari di tengah kegelapan,
Swam sariram manah puspam om
karah pawakah smrtah
Dasendryani kurmmas ca sarwa
nadyo nadyah smrthah 11
Ikang sarira ] ya akasa ngaranya ] sang hyang manah sira kembang Sang
Hyang Omkara sira apuy] ring dalem wway ] iakang dasendriya ] yeka
pamaspes gigirnya ] ikang lwah ngaranya] Nadi otwat ika
Artinya :
Tbuh
kita, itu disebut sebagai akasa, Sang Hyang Manah sebagai kembangnya
, Sang Hyang Omkara sebagai apinya, di dalam air, adalah dasendrya,
sebagai asap yang mengelilinginya yang dimaksud sebagai sungainya
adalah pembuluh darah dan urat,
Ratris ca prakrtir jneya rawis ca
purusa tatha
Atmajnanam tu wijnaya mucyate
natra samsayah 12
Sang
pradana sira wngi] sang purusa siraditya mte ring wengi, sang Hyang
Atma sira sinangguh janana wruh pwa wang irika kabeh ] ta sandehakena
mulih maring pada bahatara
Artinya :
Sang
Pradana adalah kegelapan, sang Purusa adalah matahari yang muncul di
tengah kegelapan, Sang Hyang Atma di sebut sebagai janana, semuanya
diketahuibersemayam disana oleh orang , semuanya itu tidak bias di
pungkiri akan kembali kepada beliau.
Skando ratris ca wijneyas caksus
ca wa rawis tatha
Manojnanam tu wijnaya sa mucyate
wai janmanah 13
Sinanguh wengi ngaranya waneh ] ikang sarira pancamaha bhuta ] rawi
ngaranya ] ikang dasendrya ] sinangguh jananatma] sira ta luputing
janma sangsara
Artinya :
Yang di umpamakan
sebagai kegelapan adalah tiada lain, panca maha bhuta dalam tubuh
kita , matahari adalah dasendryanya, yang di sebut janana atma ,
beliau luput dari segala penderitaan manusia,
Manno budhir ahangkaro wayubhih
pancabhih saha
Pranastau sarwabhutranam sariram
suksmam ucyate14
Hana ta manah ] budhi ] ahangkara ] hana ta panca wayu ngaranya
waneh] lwirnya prana ] apana] samana] udana ] wiyana ] lima bedhania
. pranastau sarwa bhutanam . ika ta kabeh wwalu pindanya ]
pinaka prana ning bhuta kabeh] sariram suksmam ucyate. Ya sinangguh
suksma sarira ngaranya waneh
Artinya :
Ada
yang di sebut manah, budhi, ahangkara, ada panca bayu namanya,
seperti :prana ,apana, samana, udana, wiyana, ada lima sifat yang
berbeda, pranastau sarwa bhutanam .itu semua terbagi menjadi
tiga , sebagai prana dari semua bhuta , sariram suksmam ucyate.
Yang kedua Beliau juga sebagai suksma sarira .
===============================================================
Padam
jāgrat tu bramanah swapno wisnupadal tatha|
Susuptam
padam rudrasya turyyapado maheswarah. 46
Hyang nikang jagrapada| sang hyang brahma| hyang nikang swapnapada|
sang hyang wisnu| hyang nikang susuptapada| sang hyang rudra| hyang
nikang turyyapada sang hyang maheswara.
Artinya :
Sebagai dewanya di
jagra pada, Sang Hyang Brahma ,sebagai dewanya di swapna pada, sang
Hyang Wisnu , sebagai dewanya di susupta pada , Sang Hyang Rudra
sebagai dewanya di turyapada, Sang Hyang Maheswara
Turyyantasya
mahadewo namna swipadam tatha|
Paramatmanas
ca kaiwalyam param kaiwalyam santidam. 47ā
Hyang nikang turyyanta| sang hyang mahadewa| sira sinangguh siwapada
ngaranya| hyang nikang kaiwalya| sang hyang isana| hyang nikang
paramakaiwalya| bhatara paramasiwa| sira ta santida ngaranya|
sinangguh kamoksan mangkana ling bhatara| umarahmarah ri sang kumara.
Artinya :
Sebagai
dewanya di turyanta , Sang Hyang maha dewa, beliau disebut sebagai
siwapada namanya, , dewanya di kaiwalya, Sang Hyang Isana , dewanya
di Parama kaiwalya , bhatara paramasiwa, , beliau juga disebut
santida namaya, artinya mencapai kamoksan , demikianlah sabda bhatara
, memberikan ajaran kepada Sang Hyang Kumara.
Jagrac
caswamedhayajno wajapeyas ca swapnakam
Pundarikah
susuptam ca rajasūyas ca turyyakam. 48
Ikang jāgrapada| ya aswamedhayajna ikangswapnapada ya
wājapeyayajna ikang susuptapada ya pundarika ikang tūryyapada
ya rājasūya ngaranya.
Artinya :
Di
jagara pada, adalah aswameda yadnya, di swapna pada adalah wajapeya
yajna, di susupta pada adalah Pundarika, di turya pada adalah raja
suya namanya.
Jāgrad
wamsantarityuktam diwyarūpas caturmukhah
Bhasmabyam
jatādharo brahmacāri ca panditah. 49
Ikang jāgrapada ya pakuwwan watěk hyang brahmā iběkan pwa
caturmmukha
Diwyarūpa sira pada putih dening awu pada mangunyākěn
caturwwedamantra mwang jatādhara pada brahmacāri sira pada
masawit brahmaūtra mangkana pahyasnira nitya samūjā ring sang
hyang brahmā sira.
Artinya :
Di
jagra pada adalah tempat/ sthana para dewa brahma , di penuhi oleh
dewa catur muka/ bermuka empat, memiliki rupa yang sangat mulya
beliau, berwarna putih abu abu beliau, sedang merapalkan catur weda
mantra, memakai ketu, dan sedang melaksanakan brahma cari, memakai
kain kulit kayu, demikianlah busananya , selalu memuja kehadapan dewa
brahma beliau.
Swapnasya
dewatacyuto diwyarupas caturbhujah|
Sangkhacakragadahastah
khagendrawahanah. 50
Ikang swapnapadal| ya pakuwwan watek hyang wisnu| kapwa diwyarupa|
pada sira caturbhuja| kapwa sira manggego sangkha sakra mwang gada|
pada manunggali garuda.
Artinya :
Di
swapna pada , adalah tempat dewa wisnu, semuanya memiliki rupa yang
mulya, bertangan empat, semuanya memegang sangka(trompet kulit
kerang), memegang cakradan gada , dan menunggangi burung garuda.
Susuptasya
dewatokto rudrarupah kaladharah|
Trinetras
trisulahastah sarwwo wrsabhawahanah. 51
Ikang susuptapada| ya pakuwwan sisya bhatara rudra| sira pada
manggego kala| kapwa sira trilocana| pada mawama trisula| pada
manunggangi lmbu.
Artinya :
Di
susupta pada , adalah tempat bhatara rudra, semuanya memegang
dupa(pasepan), berkepala tiga, dan memegang tri sula, dan menunggangi
lembu.
Turyyasya
cesanah prokoto nityatrpto wiragatah|
Niraharasca
nirajo wayubhutas caracare. 52
Ikang turyyapada| ya pakuwwan sisya bhatareswara| kapwa sira trpti
sadakala| tanpa lwir sira| tatan hana kahyunira| wayu pinakaswabhawa
nira hana ring sarwwabhuta.
Artinya :
Di
jagat turya pada, adalah tempat bhatara iswara , beliau semuanya
tenang dan damai, tidak tergoyahkan beliau, tidak ada yang dipikirkan
oleh beliau, angin sebagai kekuatan swabhawa beliau, yang ada di
semua mahluk.
Turyyante
siwa ityukta rsiryo jnane cittakah|
Yo
jnatwaitam caiwa bhawantacariti smrtah. 53
Ikang turyyanapada| ya pakupwan kahanan bhatara siwa| sira ta
kawruhana de sang wiku| sira mangenangena jnana de bhatara| lawan
sang hyang atma| parananya msat| ri kala ning pralaya| tatan hanang
janma ling bhatara| tan dadya kapunarbhawa.
Artinya :
Di
turyana pada, adalah tempat bhatara siwa, tidak diketahui oleh sang
wiku, beliau mencoba membayangkan kekuatan bhatara, dan sang hyang
Atma, jiwanya melesat disaat kematian/ kehancurannya, tidak ada
manausia , sabda bhatara, tidak akan mengalami punarbhawa.
Tiktam
ewa mahadewo mahajiwo maheswarah|
Darppane
ca ya mayaiwa updeso ngidyate. 54
Sang hyang mahadewa sira tikta ngaranira| sang hyang maheswara sira
jiwa| kady anggan ini maya katon ing crmin| mangkana bhatara| an
pinakajiwa ning rat kabeh| anan katan ing sarira| ika ta kabeh| ya
upadesa negaranya| ling bhatara ri sang kumara.
Artinya :
Sang
Hyang maha dewa beliau tikta namanya , Sang Hyang Maheswara adalah
jiwa, seperti halnya bayangan yangterlihat di cermin, demikianlah
perwujudan beliau, sebagai jiwanya seluruh mahluk, yang ada di setiap
tubuh, semuanya itu, hanyalah sebagai tempatnya saja(wadah),
demikianlah sabda bhatara kepada sang Hyang Kumara.
Tiktakam
iswaro jneyah siwo samudahrtah|
Chayena
dasarsanam tasmin turyyantasya nidasarsanam. 55
Sang hyang hinajaraken bhatara| i tngah ning tikta| kady anggan ing
maya katon ing crmin| mangkana ta sira katon ing citta| sang hyang
iswara sira tikta| nihan.
Artinya :
Sang
Hyang Kumara diajarkan Oleh Bhatara, di tengah tengah tikta itu,
seperti halnya bayangan yyang terlihat di cermin, demikianlah yang
terlihat dalam pikiran, sang hyang Iswara adalah merupakan tikta,
demikian
Kamalam
ca pranalam ca tiktam iswara ewa wa|
Sarirayatane
diwye tatra sathapyo maheswarah. 56
Ikang paruparu| ya kamala| yeka ngaran pranala| ikang tikta| ya ta
ngaran lingga| ikang Sarira| ya ta ngaran khayangan| putus ning
sinangguh diwya bhatara| maheswara| sira pratisthe ngkana. Ikang
sarira pradhana| mangkana lawang sanga.
Artinya :
Di
dalam paru-paru, di sebut kamala, itu namanya pranala, tikta itu,
beliau disebut lingganya badan kasar, itu juga disebut kahyangan, ,
beliau di sebut sebagai sang maha putus, dewa maheswara, beliaulah
yang akan membersihkan badan kasar (pradana), demikian juga sembilan
lobang,
Anggusthamatram
asthaya sphatikabham maheswaram|
Sarirayatane
diwye tatra maheswaram. 57
Kunang ikang| sasanggusthapramananya| prabhawa bhatreswara| kadi
sphatika| ikang sarira tulkya kahyangan| mangkana ta bhatareswara|
mangenangentanaku sang kumara.
Artinya :
Adapun
juga , sasangusta pramananya( yang menyucikan pramananya) adalah
kekuatan bhatara iswara, seperti di sucikanlah tubuhnya bagai
kahyangan, demikianlah bhatara iswara, pikirkanlah anakku Sang Hyang
Kumara.
Tawehantu
wadah tiktamewam awacahata|
Saptadwipapramanas
ca raja bhawati wiryyawan. 58
Ndya nikang mahapunggung| mawada jatinya| ang inujaraken tikta| ade
ika sanggustha gongnya| ikang tikta| an pada gongnya lawan nusa pitu|
apa nikang saptadwipa ngaranya| mangkana ta bhatareswara| sira ta
mahaprabhawa juga tarwwanya mapaga| nahan ta ling nikang mamunggung|
ya sinangguh sang pandita madwan.
Artinya :
Bagi orang yang sangat bodoh, sebenarnya selalu mengingkarinya, yang
di sebut sebagai tikta, tidak mengetahui
kebesaran kekuatan membersihkannya, tikta itu, jika dibandingkan
besarnya sama dengan tujuh pulau, sebagaimana yang disebut sapta
dwipa(tujuh pulau) namanya , demikianlah bhattara Iswara , bbeliau
sangat berwibhawa dan janganlah mengingkarinya, demikianlah orang
yang bodoh, yang disebut sebagai pandita bohongan.
Wame
bahau shito wisnur ddaksine ca caturmmukhah|
Maheswarasamudbhawau
brahma wisnus ca dwawubhau. 59
Sang hyang wisnu sira munggwing bahu keri| sang hyang brahma sira
munggw ing bahu tngan| bhatara maheswara sira munggw ing
patngahtngahan sang hyang brahma wisnu| sang hyang tigawak bhatara|
sangksepanya n katiga| sang hyang brahma wisnu maheswara| awak
bhatara sira.
Artinya :
Sang
Hyang Wisnu bersemayam pada bahu kiri, sang Hyang Brahma bersemayam
pada ahu kanan, sang Hyang maheswara bersemayam di tengah tengah,
sang hyang brahma wisnu adalah tiga perwujudan bhatara, ,
kejelasannya yang tiga tersebut, sang Hyang Brahma wisnu maheswara
dalah perwujudan Bhatara.
Hrdye
suksmabhutam ca jnane tisthati nityasah|
Suksmatwam
ca wibhutwam ca katham jneyah si to stha ti. 60
===============================================================
Ri samangkana ning suksmaning hati, tathapinya mangkana kinawruhanta
ya dening jnana , amengannya wekasan, umungguh ring jnana lana,
sayojjya lawan bhatara, hana ta sunya sakeng sunya , hana tam alit
sakeng malit, paramakaiwalnya, niraasraya ngarannya, tan kinahanan
dening suka duka , mangkana ling bhatara .
Artinya :
Demikianlah
tentang makna hati, kan tetapi walaupun demikian supaya diketahui oh
jnana, sebagai pedoman kelak, supaya bersemayam terus dalam jnana,
supaya berhubungann dengan bhatara, ada sepi yang berasal dari
kesepian, ada sesuatu yang kecil berasal dari yang terkecil, sangat
besar dan sangat kecil tidak bias diungkapkan beliau, tidak terkena
dalam bentuk suka dan duka, demikianlah sabda bhatara,
Sarwaswa
yatha nimahat sthanam sasya pratisthati, 61
Hredaye
padmakosas ca moksadam tri padam jneyam
Hana ta padma ring hati, hana ta padma ring paru paru, ya ta padma
kosa ngaranya, hana ta hrdaya ngaranya, sumungsang ya malyang pih,
ika ta kabeh ya tri pada ngaranya, unggwan ring rat kabeh.
Artinya :
Ada
bunga teratai di dalam hati , ada sebuah teratai dalam paru paru,
itulah padma kosa namanya , ada yang disebut hredaya namanya,
mengambang terbalik dia tempatnya, itu semua, bersemayam di seluruh
alam semesta,
Suryyakoti sahasram surhrdayamwimalam subham
Hrdayante
padam sunyam palam kaiwalyam ucyate 62
Ikang hati malilang malit, ya pada lawan aditya sewu, tejanya ilang
pari purna ring hayu, tumpukning hati yeka pada sunya, ya sinangguh
parama kaiwalya
Artinya :
Di
dalam hati yang sangat kecil, besarnya sama dengan seribu matahari,
sinarnya hilang tanpabekas di rongganya, akan sepilah di hati, di
hati seketika menjadi sunya, itulah yang disebut parama kaiwalya
Hrdimdharanakrtyam
ca saiwam suksmam param padam
Ya
jnatwa sarire smin mucyate naatra samsayah 63
Ikang hati , hana Siwa pada namanya, Ikang Omkara ya Parama Sunya ,
suksma pih, ikang Wang kumawruh ikang siwa pada sangkeng sarira , ya
teka tan kasndehakna ling bhatara .
Artinya :
Di
hati, ada yang di sebut siwa pada, di dalam Omkara ada parama sunya,
sangat rahasia, seseoranghendaknya mengetahui siwa pada yang ada
dalam tubuhnya, maka dia tidak akan diragukan lagi sabda bhatara.
Samsarasagare ghoe purusah sthito nagawati
Ongkaro
garudo jnatwa yatanaya nityaddham 64
Lwir ning Sang Hyang Purusa, sedeng niran haneng tngah ning apah,
kadi ula siran katatakut , Sang Hyang Omkara ta sira haran garuda ,
sira tamawa sang purusa ring siwa pada
Artinya :
Seperti
halnya Sang Hyang Purusa, saat beliau berada di dalah apah (sat
cair), seperti ular beliau sangat menakutkan, Sang Hyang Omkara
beliau sebagai garuda, beliaulah yang membawa sang Hyang Purusa ke
siwa pada/ jagat siwa,
Ong
karaagnipradagdhatma manasah prawimucyate
Sariram
tasya wagdagdham nirbbijam janmanasanam 65
Nihan deya sang mahyun lpasa, ikang sarira ya tunu wehen gesenge,
denira sang Hyang Omkara , sira ta mangaran apuy
Artinya :
Beginilah
caranya orang yang ingin terlepas , bakarlah tubuhnya supaya hancur,
dengan menggunakan Sang Hyang Omkara , beliau saat itu sebagai api.
Sarwwesam
aksaranam ca Ongkaras ca wisisyate
Ong karah
paramam suksmam tatwam nirwwanaprapakam 68
Kadiwyan sang Hyang Om Kara sira wih sangkeng mantra kabeh, sira
sinangguh parama suksma , mangkana ikang kamoksan kapangguh denira,
sang hyang Ongkara pinaka marga de sang yogiswara
Artinya :
Ke
utamaan Sang Hyang Omkara seperti jiwa dari semua mantra , beliau
disebut parama suksma ,demikianlah kamoksan itu akan dapat di capai
olehnya. Sang Hyang Omkara di jadikan sebagai jalan oleh para
yogiswara.
Niraksaram
bhawen nityam nissatwam caiwa niskalam
Nirupah
sarwabhawesu moksa esa prakirthitam 67
Tan kna ring aksara , tan hana, nguniweh sarwwa bhawa kabeh, ikang
mangkana ya ta suksma , ling bhatara
Artinya :
Tidak
bias di tuliskan, tidak ada , apalagi dalam setiap mahluk hidup,
beliau itu sangatlah suksma , sabda bhatara.
Atma
caiwantaratma ca parama atma tathaiwa ca
Atyantas ca
wibhuh sunyah, antyo bhuh parama siwah 68
Hana ta atma ngaranya, hana ta antaratma ngaranya, hana ta paramatma
ngaranya, tengah nikang tiga , hana ta atyantaatma ngaranya, sunya
sira prabhu, sinangguh paramasiwa, nihsreasa, kayatnaakna tmentment
Artinya :
Ada
yang di sebut atma , ada yang dissebut antara atma namanya, ada yang
disebut paramatma namanya, diantara ketiga tiganya ada yang disebut
atyantaatma namanya , beliau yang maha kosong, disebut sebagai parama
siwa ,maha kosong, agar benar benar berhati hati.
Atma wisnur
iti jneyah antaratma pitamahah
Paramatma
tatha rudrah atyantah parama siwah 69
Sang Hyang wisnu sira atma , sang hyang brahma sirantaratma, bhatara
rudra sira paramatma bhatara siwa sira atyantatma ,
Artinya :
Sang
Hyang Wisnu beliau disebut atma, Sang Hyang brahma
beliau disebut antar atma , bhatara rudra
beliau adaalah parama atma, dan bhatara Siwa adalah antyantaatma .
Akaro jagrad
ityuktam ukarah swapna ewa ca
Makaras ca
susuptam bho ongkaras turyam ewa ca 70
Ikang akara , ya jagra bija , ikang Ukara , ya swapna bija , ikang Ma
kara , ya susupta ija, ikang Ong kara ya turya bija
Artinya :
Di dalam Ang kara, ada jagra bija, di U kara ada swapna bija, di
dalam Ma kara ada susupta bija, dan di dalam Om kara ada turya bija,
Sthananyatha
catwari ongkarasya parigrahah
Nabhau hrdaye
kanthe ca mastake cawido widuh 71
Hana ta sthana pat kwehnya, ongkara lawan bhatara , ndya ta desaning
pat lwirnya puser, ing hati, ing gulu, , ing hulu
Artinya :
Ada empat tempat
banyaknya , Om kara dengan Bhatara, dimanakah keempat tempat itu,
seperti : di hati, di pusar, di tengkuk dan di kepala,
Manah
kaiwalyam wijneyam bhudir brahma prakirtitah
Ahangkarastatha
rudra sattwam caiwa maheswarah 72
Bhatara wisnu sira hyangning manah, bhatar brahma sira hyangning
budhibhatara Rudra sira Hyangning ahangkara, bhatara Maheswara sira
Hyang ning satwa,
Artinya :
Bhatara
Wisnu sebagai dewanya pikiran,/manah, bhatara brahma beliau dewanya
budhi, bhatara Rudra beliau sebagai dewanya ahamkara, dan bhatara
maheswara beliau sebagai dewanya sifat satwa
Sa
janaadhikara jneyah sahasranaawasahayah
Yo
jnanatwo samsayam sa sadyodrstamaheswarah 73
Sira bhatara meweh kapanggihannira , tan kinawruhan dening
mapunggung, dumeh ya mangkana, sakarikwehning jnana, ika ta wang wruh
ring bhatara , mwang henak donira wruh ri tatwa bhatara , ya teka tan
kasandeha kna ya kalpasan
Artinya :
Beliau
para bhatara sangat sulit di temukan, tidak akan bias diketahui oleh
orang yang bodoh , itulah sebabnya , hanya dengan kekuatan jnana ,
barulah orang akan tahu keberadaan bhatara, dan itulah sebabnya cari
tahulah tentang ketatwan bhatara, sehingga nantinya tidak akan
mendapat halangan dalam mencapai kalepasan .
Samsarasagare
ghore ongkaro hi naus cocyate
Yenottirnnah
parawaro nawasya kim prayojanam 74
Makweh sang hyang inajaraken, hana Omkara ngaranira, sira parahu
sabhawanta, ikang sagara kaharan taksikta , sang hyang ongkara pwa
sira parahwanta, yatanyan hentasan ikang papa magong, hlas pwa kita
dating ri pada bhatara, lawan sayogya kita hentyakenta parahunta,
apan tan hana prayojananta, an huwus ipasprayojananta samangkana juga
paknanya
Artinya :
Sangatlah banyak
beliau di ajarkan , ada yang di sebut Om kara, beliau adalah sebagai
perahu dalam mengarungi, melintasi lautan yang sangat luas tak
bertepi , sang Hyang Omkaralah sebagai perahunya, yang akan dapat
melintasi lautan penderitaan yang luas, maka tidak akan ada halangan
engkau datang menuju bhatara, kemudian sudah sepatutnyalah engkau
mengendalikan atau menghentikan perahumu, apabila engkau tidak
memiliki tujuannya, jika engkau sudah memiliki tujuan yang pasti
maka sepatutnyalah engkau laksanakan .
Nirgunam sarwwabhutanam suksmajanabhawasthitam
Hredaye laksayettatha moksa ewa prakirtitah 75
Tidak ada komentar:
Posting Komentar